Gmina Jasienica Rosielna

Spis treści
Miejscowości
Jasienica Rosielna
Blizne
Orzechówka
Wola Jasienicka
Wszystkie strony

 

W skład Gminy Jasienica Rosielna wchodzą cztery miejscowości:
Jasienica  Rosielna,  Blizne,  Orzechówka  i  Wola  Jasienicka. 

 

 

 

Jasienica Rosielna  

Jasienica Rosielna to miejscowość położona w środkowo-południowej części województwa podkarpackiego, która od północy graniczy z gminą Domaradz, od wschodu z Bliznem, od południa z Orzechówką, a od zachodu z Wolą Komborską i Wolą Jasienicką. 

Jednym z najcenniejszych bogactw naturalnych tej miejscowości są lasy (zajmują ok. 20% powierzchni wsi). Dostarczają one nie tylko surowca do dość dobrze rozwiniętego przetwórstwa drzewnego, ale w znacznym stopniu stanowią największą atrakcyjność turystyczną gminy. Niski poziom wód gruntowych sprzyja i odgrywa doniosłą rolę w procesie modelowania krajobrazu podgórskiego, gdyż intensywne działanie rzek, potoków i strumieni utworzyło swoistą topografię terenu i wpłynęło na charakter gleb. Jasienica Rosielna znajduje się w dorzeczu prawobrzeżnym Wisły a płynący przez miejscowość potok Rosielna bierze swój początek na obszarze Parku Strzyżowsko–Czarnorzeckiego. 

Pięknym zabytkiem tej miejscowości jest usytuowany na wzgórzu wśród drzew barokowy, drewniany kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z 1770 r., fundacji Marianny i Ignacego Załuskich, herbu Junosza, których portrety do dzisiaj znajdują się w świątyni. Wspomniany kościół nie był pierwszą świątynią, niestety dowodów potwierdzających czas wzniesienia pierwszego kościoła nie ma ale wiadomo, że nosił on wezwanie Narodzenia Najświętszej Marii Panny i usytuowany był w niżej leżącej części wsi, w sąsiedztwie rzeczki Rosielnej, w miejscu gdzie obecnie wznosie się kapliczka św. Floriana i służył parafii do II połowy XVIII wieku.  

W roku 1770 wzniesiony został nowy kościół, który wkrótce przejął funkcję świątyni parafialnej. Kościół ten wzniesiono na nowym miejscu, położonym na wzniesieniu, ok. 200 m od starego kościoła parafialnego, przy drodze w kierunku Orzechówki i Brzozowa. Akt konsekracji obecnego kościoła dokonał biskup przemyski Antoni Gołaszewski w 1798 roku. Pierwsze surowe, nie polichromowane wnętrze kościoła wypełniło bogate wyposażenie snycerskie obejmujące: rokokowe ołtarze, konfesjonały, ambonę, ławki kolatorskie oraz prospekt organowy. Całość wnętrza była utrzymana w czarno-złoto-srebrnej kolorystyce, kontrastującej z jasną barwą drewnianych, zrębowych ścian. Na zewnątrz kościół w swej pierwotnej postaci właściwie niewiele różnił się od jego stanu obecnego. 

Jedyna zasadnicza różnica uwidaczniała się w odmiennym do obecnego pokryciu dachowym, ponieważ do roku 1881 dachy świątyni pokryte były gontem. W swej pierwotnej postaci kościół przetrwał do 1870 roku, kiedy to zmianie uległ wystrój wnętrza. Ściany i stropy zostały pokryte iluzjonistyczną polichromią autorstwa Jana Tabińskiego, doskonale współgrającą z późnobarokową architekturą świątyni. Zmiany kolorystyczne objęły także ruchomości, w tym ołtarze i ambonę. W roku 1881 we wnętrzu świątyni z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Jana Samockiego w miejsce starej, kamiennej posadzki, położono nową – terakotową, wykonano także obecny, kamienny mur oporowy, stabilizujący zachodnia cześć placu kościelnego oraz wzniesiono zachowany do dzisiaj parkan. W okresie międzywojennym zmodernizowano i częściowo powiększono prospekt organowy, a na plac kościelnym wzniesiono kamienną, parawanową dzwonnicę. Dzwonnica ta pomieściła trzy dzwony, ufundowane w 1927 roku przez mieszkańców Jasienicy w miejsce wcześniejszych, zarekwirowanych przez władze austriackie w okresie I wojny światowej oraz zachowany z pożogi wojennej piętnastowieczny dzwon fundacji Kamienieckich. II wojna światowa świątyni jasienickiej nie wyrządziła większych strat. Jedynym wyjątkiem była rekwizycja dzwonów, które zdjęto 8 września 1941 roku oprócz zachowanego do dzisiaj dzwonu gotyckiego z końca XV wieku, natomiast 10 września tegoż roku przewieziono je na plac koło brzozowskiego gimnazjum, skąd trafiły na przelanie.

W 1960 roku wzmocniono i uzupełniono podmurowanie świątyni, które następnie pokryto tynkiem. Rok później wprowadzono instalację elektryczną, a w roku następnym skanalizowano teren wokół kościoła. Wymieniono zewnętrzny szalunek ścian, stolarkę okienną oraz częściowo drzwiową, dokonano naprawy pokrycia dachowego, hełmów wież oraz wykonano nowe krzyże na wieżach. Później przy udziale mieszkańców Jasienicy Rosielnej przemalowano polichromię ścian i stropu, a także wyposażenie ruchome wnętrza świątyni. Z biegiem lat wykonano wiele prac remontowych i konserwacyjnych, jednak wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi z czasów jego budowy, czyli z roku 1770, a jej centralnym motywem zdobiący wnętrze jest ołtarz główny.

Wartym uwagi jest również Park podworski jako miejsce historyczne, niegdyś stanowiące własność rodu Załuskich a następnie Wysockich. Stanowi go zespół ogrodów XVIII wiecznych (powierzchnia 14 ha) powstałych jako ogrody krajobrazowe w stylu angielskim przez właścicieli majątku - rodzinę Załuskich. Wcześniejszy układ ogrodu nie jest znany. Dzisiaj nie pozostało zbyt wiele z zabudowań dworskich, jedynie resztki kolumnowego partyku, piwnica rządcówka w której mieści się obecnie Przedszkole oraz kilka wiekowych drzew pochodzących przede wszystkim z II połowy XIX wieku oraz początku XX wieku, świadczą o dawnej świetności dworu. Park ten jest położony w otulinie Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego w krajobrazie naturalnym, silnie zalesionym oraz użytkowanym rolniczo. 

Charakterystycznym elementem krajobrazu parku jest mozaika pól uprawnych wynikająca z rolniczo-leśnego charakteru parku oraz dużego rozdrobnienia gospodarstw a aktywną formą wypoczynku połączonego z poznawaniem przyrody jest zwiedzanie ścieżek przyrodniczych, tras rowerowych czy szlaków turystycznych. Jego obszar jako jedyne skupienie wysokiej zieleni we wsi odgrywa ważne znaczenie dla kultury, rekreacji i sportu. Zlokalizowany jest tu Gminny Ośrodek Kultury, boisko do piłki nożnej, kort tenisowy oraz stawy.  

Na terenie wsi znajduje się kilka pomników przyrody. W podworskim parku w Jasienicy Rosielnej rosną lipa (wiek ok. 300 lat), dąb szypułkowy (wiek ok. 350 lat) oraz grupa 5 dębów (250 - 400 lat), a w okolicach parku grupa 9 dębów (250 lat). Występuje również grupa 4 lip drobnolistnych w wieku 300-450 lat oraz pojedyncza 350 - cio letnia lipa. Ciekawym obiektem przyrodniczym jest sosna wejmutka licząca ponad 300 lat.

Najstarsza wzmianki o oświacie w Jasienicy Rosielnej pochodzą z I połowy XIX w. W zachowanych dokumentach istnieją dowody, że od roku 1828 istniała Szkoła Ludowa w Jasienicy utrzymywana do roku 1850 z dobrowolnego funduszu dworu. W roku 1858 została utworzona Szkoła Parafialna a w latach 80-tych uczyli się w niej uczniowie z gminy starozakonnej, Wólki Orzechowskiej i Jasienicy. Ówczesna szkoła mieściła się w istniejącej organistówce, zaś w 1911 roku została wybudowana szkoła murowana wchodząca w skład istniejących obiektów szkolnych. W okresie międzywojennym do szkoły chodziły dzieci polskie i żydowskie, następnie w latach 60-tych dobudowano salę gimnastyczną, w latach 80-tych dobudowano kolejne skrzydło szkoły a w latach 90-tych przewiązkę i pełnowymiarową salę gimnastyczną.

Do II wojny światowej Jasienicę Rosielną zamieszkiwało około 600 żydów. W czerwcu 1942 roku hitlerowcy utworzyli w Jasienicy getto, a 11 sierpnia 1942 roku rozpoczęli jego likwidację. Rozstrzelano około 600 osób, a ciała pomordowanych pochowano we wspólnej mogile. Cmentarz zachował się do dziś, a na mogile widnieje kamienna płyta z tablicą.

 

Dane statystyczne:

Powierzchnia w ha : 1220,32

% udział w pow. Gminy: 21,4

Liczba mieszkańców: 2258

 

 

  

 

Blizne 

 

W obecnie obowiązującym podziale administracyjnym kraju, Blizne wchodzi w skład gminy Jasienica Rosielna, należącej do powiatu brzozowskiego, położonego w województwie podkarpackim. W bezpośrednim sąsiedztwie Bliznego znajdują się: Jasienica Rosielna, Orzechówka, Stara Wieś, Przysietnica, Golcowa, Domaradz.

Miejscowość jest podzielona na dwie przeciwległe części Bliznego, które są dość wyraźnie zróżnicowane fizjograficznie. Lewa część (w stosunku do biegu rzeki) zwana Małą Stroną posiada wypłaszczone wzniesienia, sięgające do 300 m n.p.m., natomiast druga, Duża Strona cechuje się bogatszym ukształtowaniem, z wzniesieniami w kształcie ostrosłupa, przekraczającymi nawet 430 m n.p.m..

Najcenniejsze na terenie wsi są ekosystemy leśne. Są one pozostałością po piastowskiej puszczy karpackiej, spełniającej rolę pasa granicznego, które były karczowane przez ówczesnych mieszkańców tych ziem, powiększających tym sposobem swoje pola uprawne. Dzisiaj są to lasy mieszane, z charakterystycznymi gatunkami: jodły, sosny, świerka, buka, jaworu, modrzewia, dębu i brzozy. W podszyciu i runie leśnym rosną krzewy jagodowe i grzyby oraz wiele gatunków innych roślin m.in.: bluszcz pospolity, widłaki. W pobliżu potoków rosną olchy i topole. Na terenie Bliznego znajduje się kilka pomników przyrody. Obok kościoła rosną 2 dęby szypułkowe (jeden 250 lat, drugi 450 lat). Występuje tam również grupa 4 lip drobnolistnych w wieku 300-450 lat oraz pojedyncza 350 letnia. Także na pobliskim cmentarzu jest kilka wielowiekowych lip objętych ochroną.

Cennym zabytkiem tej miejscowości jest kościół pw. Wszystkich Świętych, gdyż w uznaniu wyjątkowych walorów historycznych i artystycznych w 2003 roku kościół został umieszczony na Liście Światowego Dziedzictwa Naturalnego i Kulturalnego UNESCO.

Wyjątkowej urody drewniany późnogotycki kościół został wzniesiony w połowie XV wieku, który w całości wzniesiono z ociosanych na kant bierwion jodłowych, połączonych na zrąb, położonych na dębowej podwalinie. Świątynia składa się z jednej nawy na rzucie zbliżonym do kwadratu i węższego prostokątnego prezbiterium od wschodu zamkniętego trójbocznie z dostawioną do niego prostokątną zakrystią (od strony północnej). W myśl średniowiecznej tradycji okna umiejscowiono od strony południowej (wyjątkiem jest jedno okno we wschodniej ścianie apsydy i dwa niewielkie w ścianie zachodniej). Nawa i prezbiterium nakryte zostały jednym dwuspadowym dachem o niezwykle mocnej konstrukcji więźby tzw. Storczykowej. Początkowo przy zachodniej elewacji kościoła nie było wieży-dzwonnicy lecz z całą pewnością istniała już w pierwszej połowie XVI wieku, o czym świadczy zachowany dzwon z 1549 roku. Obecna wieża o trzech kondygnacjach wzmiankowana jest po raz pierwszy w dokumentach wizytacyjnych biskupa przemyskiego Pawła Piaseckiego z 1646 roku. Wieża ta o konstrukcji słupowo-ramowej, wzmocniona licznymi zastrzałami i zwieńczona wydatną izbicą stanowiła doskonały punkt obserwacyjny - być może powstała z powodu najazdu tatarskiego na ziemie sanockie w 1624 roku. Usytuowanie jej przy głównym wejściu do świątyni dawało dodatkowe zabezpieczenie wnętrza kościoła, który w czasie zbrojnego najazdu był miejscem schronienia mieszkańców wsi. 

Budynek kościoła przechodził jeszcze wiele przeobrażeń. W drugiej połowie XVII wieku dodano soboty na całym obwodzie, sięgające dolnych krawędzi okien. Na dachu dodano wieżyczkę na sygnaturkę. Obecna, powstała po zniszczeniu starej przez wichurę, pochodzi z 1745. W tym czasie dobudowano w wieży obszerny babiniec i powiększono główne wejście. W 1811 roku przeprowadzono kompleksowy remont świątyni, który znacznie zmienił jej bryłę: rozebrano soboty, oszalowano gontem całe ściany zewnętrzne, powiększono i podwyższono zakrystię. Do południowej elewacji nawy dostawiono obszerną kruchtę, która osłoniła południowe wejście i powiększyła przestrzeń użytkową. Od 1811 roku nie wprowadzono znaczących zmian w bryle kościoła, prowadzono jedynie prace przy wymianie gontów, naprawy ciesielskie. Plac wokół kościoła ogrodzono drewnianym parkanem z czterema murowanymi kapliczkami odpustowymi, które powstały około połowy XIX wieku.

W pierwszej połowie XX wieku stan zachowania świątyni znacznie się pogorszył. Nie prowadzono niezbędnych prac remontowych. Jeszcze w latach trzydziestych podjęto starania o budowę nowego, murowanego kościoła. Po wojnie, mimo zebranych materiałów budowlanych, władze nie zgodziły się na rozpoczęcie budowy. W 1964 roku po badaniach architektonicznych rozpoczęto działalność konserwatorską drewnianej konstrukcji, którą ukończono 1967 roku. Równolegle prowadzono prace przy wyposażeniu ruchomym kościoła: przeprowadzono konserwację ambony (odsłonięto jej pierwotną kolorystykę), odnowione zostały ołtarze i znajdujące się w nich obrazy. Podczas prac przy polichromii odnaleziono i poddano konserwacji figurę Madonny z późnogotyckiego, niezachowanego ołtarza, która z czasem zmieniając swe miejsce w kościele trafiła do przydrożnej kapliczki. Dziś, otoczona kultem, jest jedną z największych ozdób kościoła. W latach 70-tych XX wieku prace konserwatorskie rozszerzono na otoczenie kościoła i zespół plebański. 

Wartym uwagi jest wzniesiony na wzgórzu XIX- wieczna kaplica pw. św. Michała kilkaset metrów od zabytkowego kościoła, na wzgórzu nazywanym początkowo „Górą Blizneńską”, później i obecnie „Górą św. Michała”. Wzniesiona, w obecnym kształcie, przez mieszkańców Bliznego, w roku 1877 na miejscu zlikwidowanego klasztoru OO. Kapucynów, wieńczy bogatą historię własną, lokalnej miejscowości i okolicy. Kaplica stanowi wotum dziękczynne po najeździe Tatarów. W 1624 roku Tatarzy, którzy rozbili obóz w pobliskiej wsi Różanka napadli na wieś Blizne i uprowadzili w jasyr 60 ludzi, w miejscu obecnej kaplicy św. Michała. Tatarzy zostali przepędzeni w cudowny sposób przez dużą liczbę wojsk w białych szatach. Przerażeni jeńcy, oddali w opiekę św. Michałowi przez Przewielebnego Księdza Proboszcza, bez żadnych szkód i w pełnej liczbie powrócili do domów, przyrzekając szczególną wdzięczność św. Michałowi. Z tej samej pobudki i wdzięczności proboszcz zbudował na miłej górze kaplicę ku wiecznej pamięci na podobieństwo kaplicy św. Michała. Obecna Kaplica Św. Michała jest czwartym obiektem budowlanym od czasów budowania pierwszej kaplicy w roku 1674 przez ks. J. J. Nałogowskiego.

Jak głoszą niektórzy badacze, wzgórze było miejscem kultu religijnego jeszcze w okresie przedchrześcijańskim. Dziś jest licznie odwiedzane przez mieszkańców Bliznego, sąsiednich miejscowości i turystów z różnych regionów Polski.

Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w., swoją siedzibę założyły w Bliznem Siostry Zawierzenia (Wspólnota Niepokalanej Matki Wielkiego Zawierzenia). Ich klasztor powstaje na obszarze Centrum wsi a zboczu wzgórza św. Michała. Klasztor Sióstr Zawierzenia Dom Generalny Żeńskiej Wspólnoty Zawierzenia prowadzi ognisko rekolekcyjne. Oferuje rekolekcje typu Ignacjańskiego dla szerokiego kręgu osób zainteresowanych.

Już w XVI wieku przy miejscowej parafii działała szkoła. Szkoła publiczna powstała w Bliznem w latach siedemdziesiątych XIX w., najpierw jednoklasowa. W następnych dziesięcioleciach zwiększała swój stopień organizacyjny zgodnie z ogólnym kierunkiem rozwoju oświaty w kraju. Dziś szkoła w Bliznem działa jako Zespół Szkół. W latach pięćdziesiątych i na początku lat sześćdziesiątych minionego wieku obok Szkoły Podstawowej funkcjonowała Szkoła Przysposobienia Rolniczego. Na potrzeby szkoły publicznej samorząd wiejski wybudował w XIX wieku budynek drewniany o trzech izbach lekcyjnych, który swoją funkcję pełnił do roku 1956, oczywiście w sposób niewydolny do potrzeb demograficznych wsi. Dopiero w latach 1954 – 1956 powstał nowy budynek szkolny wzniesiony (na gruntach probostwa) ze środków państwa z udziałem „czynu społecznego” mieszkańców. Budynek miał 7 izb lekcyjnych i wygospodarowaną dodatkowo w podpiwniczeniu zastępczą salę gimnastyczna o pow. 72 m². Z trudem więc mieścił siedmioklasową szkołę z niektórymi podwójnymi oddziałami. Niewydolność lokalowa, techniczna i socjalna budynku spowodowały, że na początku lat osiemdziesiątych XX wieku podjęto rozbudowę szkoły. W latach 1983 – 2000 zrealizowano: nadbudowę istniejącego budynku o jedną kondygnację, nowy budynek dydaktyczny, salę gimnastyczną, basen kąpielowy do nauki pływania, szkolną oczyszczalnię ścieków typu „miniblik”, przebudowano system ogrzewania (powstał system trzymedialny: gaz ziemny, energia słoneczna pozyskiwana w cieczowych kolektorach, odzysk ciepła w procesie wentylacji basenu realizowany z udziałem pompy ciepła), nieznacznie powiększono teren przyszkolny. 

Przedszkole samorządowe na Małej Stronie prowadzi zajęcia z dziećmi na poziomie klasy „0”. Zajmuje samodzielny budynek zakupiony przez lokalny samorząd od Sióstr Służebniczek NMP, które pod koniec lat osiemdziesiątych zlikwidowały swoją placówkę w Bliznem. Jeszcze w okresie międzywojennym „Służebniczki” prowadziły tu „ochronkę” dla miejscowych dzieci. Obecne przedszkole jest więc dalszą kontynuacją działalności opiekuńczo-wychowawczej zapoczątkowanej niegdyś przez zgromadzenie zakonne. 

Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. w sąsiedztwie Przedszkola na Małej Stronie, w drodze remontu i modernizacji budynku gospodarczego, powstały trzy mieszkania dla osób samotnych. W pierwszych latach XXI w. ten budynek znacznie rozbudowano. W nowym segmencie powstał Środowiskowy Dom Samopomocy. Gromadzi na pobyt dzienny osoby niepełnosprawne w wieku pozaszkolnym nie tylko z terenu Bliznego. Zapewnia podopiecznym bogatą ofertę zajęć na miejscu i liczne kontakty z otoczeniem szerszym.

W opisywanym kompleksie mieści się także „dom spokojnej starości” dysponujący kilkoma pokojami, przeznaczonymi dla osób starszych, samotnych, które nie mają zapewnionej opieki w domach rodzinnych.

 

Dane statystyczne:

Powierzchnia w ha : 2247,05
% udział w pow. Gminy: 39,3
Liczba mieszkańców: 3373 

 

 

 

 

Orzechówka 

 

Orzechówka położona jest w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w Gminie Jasienica Rosielna w ścisłym sąsiedztwie sołectw: Jasienica Rosielna, Blizne, Jabłonica Polska, Malinówka, Wola Komorska.

Miejscowość od zachodu i południa opasana jest wałem wzgórz wchodzących w skład pasma Suchej Góry (wys. 591 m n.p.m.). Pagórki, liczne wąwozy i jary, lasy oraz przepływające przez wioskę potoki sprawiają, że Orzechówka to wieś pełna uroku. Tereny tej miejscowości porastają lasy mieszane. Dominują w nich buki, graby, jodły i świerki. Obok nich występują sosny, modrzewie, dęby, jesiony, brzozy, osiki, wiązy i iwy. Niedaleko w lasach położonych na terenie Malinówki i Jabłonicy zachował się gatunek bardzo rzadki w Polsce – cis. W dolnym piętrze drzewostanu krzewi się olcha, dziki bez, głóg, jarzębina i coraz rzadziej leszczyna.

Wieś słynęła z występujących w jej krajobrazie wiatraków, służących do mielenia zboża. Zaczęto je budować na początku XX wieku. Znajdowały się przy każdym zasobniejszym gospodarstwie. Wiatraki z Orzechówki posiadały konstrukcję szkieletową, szalowaną deskami ich cechą charakterystyczną było umieszczone wysoko nieraz tuż nad wałem buli, która przenosiła ciężar całego budynku na wykopanego w ziemię „króla”. Na wysokości około jednego metra umieszczono kamienie żernowe, budynek z reguły był jednokonstrukcyjny. Obecnie na terenie wsi znajduje się jeden tego typu obiekt.  

Kolejnym wielkim przedsięwzięciem była budowa kościoła. Zadanie to nie było łatwe, czasy trudne, brakowało materiałów budowlanych, orzechowianie jednak nie poddawali się. Wszyscy mieszkańcy wsi pracowali ofiarnie w czynie społecznym, składali również ofiary pieniężne, w zależności od swoich możliwości. Staraniem zmarłego ks. Dziekana Henryka Osiki z Jasienicy w latach 1982-1984 wybudowano kościół pw. Świętej Rodziny i tak 13 maja 1984 roku ks. Biskup Ordynariusz Ignacy Tokarczuk dokonał poświęcenia świątyni, a 9 czerwca 1986 roku dekretem nr 1064/86 powołał do istnienia Parafię w Orzechówce.

Szkolnictwo w Orzechówce ma ponad stuletnią tradycję. Pierwszą szkołą w okolicy była szkoła w Jasienicy Rosielnej, wystawiona wspólnym wysiłkiem przez mieszkańców Jasienicy Rosielnej i Orzechówki i przy wsparciu finansowym Józefa Załuskiego. Szkoła była nieduża, a dzieci coraz więcej. Mieszkańcy Orzechówki musieli więc postarać się o własną placówkę oświatową. W dniu 21 listopada 1883 roku w starej  przebudowanej chałupie rozpoczęło naukę 288 dzieci w różnym wieku. Kierownikiem szkoły został nauczyciel Aleksander Tabiński. Na początku XX wieku nastąpił szybki rozwój oświaty, rosnące potrzeby trzeba było zaspokajać. I tak w 1916 roku wybudowano nowy, przestrzenny budynek, który służy dzieciom do dnia dzisiejszego. 

W miejscowości Orzechówka znajdują się dwa szczególne miejsca związane z historią naszej dużej i małej ojczyzny. Przypominają one mieszkańcom o tragicznych losach naszych rodaków w czasie I i II wojny światowej. Jednym z nich jest drewniany krzyży upamiętniający miejsce tragicznej śmierci por. Henryka Pilawskiego, który zginął z rąk gestapowców w 1942 roku. Na pamiątkowym krzyżu umieszczono napis: „Jestem oficerem polskim – ginę za Ojczyznę”. Drugim szczególnym miejscem w naszej miejscowości jest poświęcony 1 listopada 1993 roku pamiątkowy obelisk, na którym została umieszczona tablica z nazwiskami poległych mieszkańców tej miejscowości. Obelisk znajduje się w centralnej części miejscowego cmentarza upamiętniając pamięć o tych, którzy polegli za wolność naszej ojczyzny.

 

Dane statystyczne:

Powierzchnia w ha : 1361,53 
% udział w pow. Gminy: 23,9 
Liczba mieszkańców: 1534 

 

 

 

 

Wola Jasienicka

 

Wola Jasienicka jest małą miejscowością położoną w województwie podkarpackim, powiecie brzozowskim i gminie Jasienica Rosielna, która od północy graniczy z Domaradzem i Lutczą, gdzie granicą między miejscowościami jest lasem. Zachodnia granica z Krasną i Czarnorzekami to również granica leśna. Zaś z Wolą Komborską graniczymy od południowego zachodu.

Charakterystyczną cechą krajobrazu dla całego Pogórza, a tym samym i dla Woli Jasienickiej są równoległe, regularne fałdy, zbudowane z piaskowców i łupków kredowych pochodzących z dolnego trzeciorzędu. Wieś ta leży w dolinie krętego potoku, wpadającego do Stobnicy. Od zachodu dolina zamknięta jest pasmem wzgórza porośniętego lasem. Dużą rolę w procesie modelowania krajobrazu mają także wody powierzchniowe. Płynące potoki i strumienie wpłynęły również na charakterystyczną topografię terenu. Z gór i wzniesień otaczających wioskę wypływają liczne potoki, szczególnie rwące w okresach silnych opadów deszczu, które wpływają do potoku Rosielna. Bierze on swój początek u podnóży Suchej Góry (585 m n. p. m.), przepływa przez Wolę Jasienicką, Jasienicę Rosielną, by w Bliznem wpaść do Stopnicy.

Wola Jasienicka należała, i do tej pory należy, do parafii w Jasienicy Rosielnej. Już przed II wojną światową myślano o budowie własnego kościoła, jednak niezamożność mieszkańców oraz trudności ze strony władz utrudniały te plany. W latach 70 XX wieku na nowo powrócono do idei budowy kościoła w Woli Jasienickiej. Kościół nosi miano pierwszego, zbudowanego od początku do końca w trudnym okresie powojennym na terenie powiatu brzozowskiego. Historia jego budowy jest bardzo długa. Rozpoczyna się ona od powziętej przez ówczesnego proboszcza Jasienicy Rosielnej - śp. ks. Henryka Osikę decyzji o jego budowie a następnie 14 listopada 1971 r. ks. Tadeusz Ozga, wikariusz jasienicki, poświęcił jeszcze nie ukończony kościół i odprawił tam pierwszą w historii wsi Mszę św., w obecności około 1500 osób. Mimo różnorodnych przeszkód, kościół jednak stanął choć jeszcze nie w zaplanowanym kształcie w 1972 roku. Budynek był nadal jednak obiektem prowizorycznym, który został wyłączony z funkcjonowania poprzez budowę nowego kościoła.

Pomysł o budowie nowego kościoła w Woli Jasienickiej zrodził się w 1990 roku w wyniku ogólnej dyskusji aktywu tutejszej wsi. Długo trwał podział na zwolenników rozbudowy istniejącego kościoła i zwolenników budowy nowego obiektu sakralnego. Zaistniała potrzeba utworzenia Komitetu Budowy, który w sposób już zorganizowany przystąpił do realizacji zadania. Zakupiona został działka o powierzchni 0,16 ha bardziej przestronna i otwarta.  Wiosną, 1998 roku przystąpiono do wykonania wykopów pod fundamenty nowej świątyni. Mieszkańcy ochoczo przychodzili do pomocy przy pracach ziemnych, a następnie brali udział w pracach betoniarskich i wznoszeniu murów. Świątynia cieszy oczy nie tylko mieszkańców wsi, ale i przyjezdnych, którzy odwiedzają Wolę Jasienicką. Na wzniesienie świątyni otrzymano środki ze sprzedaży drzewa bukowego pozyskanego na ten cel z lasu mienia wiejskiego, na podstawie uchwały mieszkańców wsi, jak również z ofiar wiernych mieszkających na tym terenie i częściowo innych miejscowości, a nawet kilku osób z zagranicy. Wyłącznie z ofiar wiernych zakupione zostały trzy dzwony oraz sygnaturka, które zostały wykonane w odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu. Obecnie mieszkańcy wioski mają w pobliżu swoich domów upragniony kościół, który służy im i ich dzieciom po dzień dzisiejszy.

Z dostępnych źródeł wynika, że początki szkolnictwa w Woli Jasienickiej sięgają końca XIX wieku, trudno jednak ustalić dokładnie datę wybudowania pierwszej drewnianej szkółki z jedną izbą lekcyjną. W 1935 r. mieszkańcy dobudowali do niej część murowaną z dwoma klasami, gdzie dwóch nauczycieli nauczało w zakresie IV klasy. Wybuch II wojny światowej spowodował zamknięcie szkoły, ponownie uruchomiono ją w 1940r. Stopniowo szkoła rozszerzała zakres nauczania, aż w roku szkolnym 1950/51 stała się pełną szkołą podstawową. Konieczny był remont szkoły, który rozpoczął się 1 lipca 1952 a skończył w sierpniu 1953. Szkoła stała się filialną i podległą szkole zbiorczej w Jasienicy Rosielnej. Wobec wzrastającej liczby dzieci oraz pogarszającego się stanu technicznego i sanitarnego zaistniała potrzeba kapitalnego remontu lub budowy nowej szkoły. Wówczas wyremontowano budynek Domu Gromadzkiego z przystosowaniem pomieszczeń na izby lekcyjne. Od roku 1982/83 nauka odbywała się w pomieszczeniach zastępczych. Mury starej szkoły wyburzono do fundamentów i na jej gruzach powstała nowa, duża i piętrowa szkoła, którą uroczyście otworzono. Szkołę oddano do użytku w przeddzień rozpoczęcia roku szkolnego 1985/86 i jest to obecny budynek oświatowy w Woli Jasienickiej.  

 

Dane statystyczne:
Powierzchnia w ha : 880,42 
% udział w pow. Gminy: 15,4 
Liczba mieszkańców: 721